Gurmeliğiyle bilinen ve Türkiye’deki Höşmelim tatlıları üzerine kitap hazırlığı çalışması yapan Bilkent Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Kırımlı, çalışmalarını Adapazarı’nda da sürdürdü.
Yazar Fahri Tuna’nın aracılığıyla Adapazarı’na gelen Prof. Kırımlı, Adapazarı’nı düşman işgalinden kurtaran Halit Molla’nın komşusu ailenin çocuğu emekli lise müdürü Nadir Gürel (63) ve eşi Gülser Gürel’in (57) babaannelerinden öğrendikleri usül ile yaptıkları Sakarya höşmelimini derledi. Prof. Kırımlı, ‘Yemekler üzerinden kültürel tarihimizin ayak izlerini sürüyorum. Peynir tatlıları üzerine hassaten de Höşmerim (höşmelim) üzerinde bir süredir çalışıyorum. Doğu Marmara ve Ege ağırlıklı olmak üzere ülkemizin her yöresinden 61 Höşmelim derlemesi yaptım. Keçi, koyun, inek ve manda sütüyle de yapılan Höşmelim tatlıları tespit ettim. Höşmelim sadece Balıkesir’e ait değil. Anadolu’nun her yöresinde mevcut. Bir Türkmen tatlısı, bir Yörük tatlısı. Trabzon’da tatlı değil tuzlusunu tespit ettim mesela.’
Fahri Tuna arkadaşıma ve Nadir-Gülser Gürel çiftine çok ama çok teşekkür ediyorum. Sakarya Höşmeliminin yapılışına bizzat şahitlik ettim, derledim. Yapılışı Balıkesir’in ticari olanına değil de kırsal kesiminde geleneksel olarak yapılanına çok benziyor. Tadı da nefis gerçekten. Geleneksel yemekler hızla yok oluyor. Höşmelim, Gürel çiftinin beyanlarına göre, elli yıl öncesinde Sakarya’nın her yerli/Türkmen evinde yapılırken bugün neredeyse unutulur hâle gelmiş. Birçok şehirde de durum aynı, maalesef. Buna çok üzülüyorum. Bu nedenle Türkiye’nin Yörük kültürünün nişanesi olan Höşmelim tatlısını nerede yapılıyorsa orada kayıt altına alarak gelecek kuşaklara iletmeye çalışıyorum. Varlığını duymaktan memnun olduğum Sakarya Yerel Kültür Derneği’ne de bu konuda gayret ve görev düşüyor. Ne olur geleneksel lezzetlerimize sahip çıkalım’ dedi.
Kırımlı, ilkbaharda Taraklı ve Kandıra’ya gelerek orada da benzer Höşmelim derlemeleri yapacağını belirtti.
Fahri Tuna/Sakarya
